Kiến thức

NGHI LỄ DÂNG HƯƠNG LỄ PHẬT TẠI CHÙA

1. SẮM LỄ

  • Khi đến dâng hương tại các chùa, chỉ nên sắm các lễ chay: hương, hoa tươi, quả chín, oản phẩm, xôi chè… Tuyệt đối không nên sắm sửa lễ mặn như cỗ tam sinh (trâu, dê, lợn), thịt mồi, gà, giò, chả.

  • Việc sắm sửa lễ mặn chỉ có thể được chấp nhận nếu trong khu vực chùa có thờ tự các vị Thánh, Mẫu, và chỉ dâng tại khu vực đó mà thôi. Tuyệt đối không được đặt lễ mặn tại Phật điện (chính điện) – nơi thờ tự chính của ngôi chùa. Trên hương án của chính điện chỉ được dâng lễ chay, tịnh.

  • Lễ mặn (nhưng thường đơn giản: gà, giò, chả, rượu, trầu cau…) có thể đặt tại ban thờ hoặc điện thờ Đức Ông – vị thần cai quản toàn bộ công việc của ngôi chùa.

  • Không nên sắm sửa vàng mã, tiền âm phủ để dâng cúng lễ Phật tại chùa. Nếu có sắm lễ này thì chỉ đặt tại ban thờ Thần Linh, Thánh Mẫu hoặc ban thờ Đức Ông mà thôi.

  • Tiền giấy âm phủ, hàng mã, và cả tiền thật đều kiêng đặt lên ban thờ Phật, Bồ Tát, đặc biệt là tại hương án chính điện. Tiền, vàng công đức nên để vào hòm công đức đặt tại chùa.

  • Hoa tươi lễ Phật nên là: hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn, hoa ngâu… Không dùng các loại hoa tạp, hoa dại.

  • Trước ngày dâng hương lễ Phật tại chùa, cần chay tịnh trong đời sống thường ngày: ăn chay, giữ giới, làm việc thiện…

  • Tại chùa, cứ đến rằm tháng Bảy, mọi người sắm sửa lễ vật đến cầu siêu cho ông bà, cha mẹ, người thân đã khuất, thậm chí là cho cả cô hồn.
    Vào dịp này, có thể sắm thêm lễ vật đặc trưng như: đồ hàng mã chế tác theo hình vật dụng thường ngày (mũ, áo, xe cộ…), nhưng không sắm hình nhân thế mạng.
    Ngoài ra còn có lễ vật cúng chúng sinh: cháo lá đa, ngô nếp… Tất cả chỉ dâng tại ban thờ Đức Thánh, không đặt tại các ban thờ khác hay chính điện.

  • Riêng với các trường hợp “bán khoán” hay làm lễ “cầu siêu”, cần phải sắm sửa lễ vật theo chỉ dẫn cụ thể của vị trụ trì tại chùa.

2. TRÌNH TỰ DÂNG HƯƠNG

  • Thông thường, khi dâng hương cúng dường chư Phật, ta làm lễ tại chính điện trước, sau đó mới đến nhà thờ Tổ Sư để dâng lễ cúng Tổ. Cuối cùng đến trai đường thăm hỏi các vị trụ trì.
    Đây là nghi lễ phổ biến ở miền Nam và miền Trung.

  • Còn tại các chùa miền Bắc, nghi lễ thường theo trình tự sau:

a. Đặt lễ vật, thắp hương và làm lễ tại ban thờ Đức Ông trước.
b. Sau khi lễ Đức Ông, đặt lễ lên hương án của chính điện, thắp đèn nhang, thỉnh 3 hồi chuông rồi làm lễ chư Phật, Bồ Tát.
c. Sau khi lễ tại chính điện xong, đi thắp hương ở tất cả các ban thờ khác trong Bái Đường. Khi thắp hương, đều thực hiện 3 hoặc 5 lễ.
Nếu chùa có điện thờ Mẫu, Tứ Phủ thì đến đó đặt lễ, dâng hương và cầu theo ý nguyện.
d. Cuối cùng lễ tại nhà thờ Tổ (nhà Hậu).
e. Kết thúc buổi lễ, sau khi lễ tạ và hạ lễ, nên đến trai giới hoặc phòng khách để thăm hỏi các vị sư, tăng trụ trì, và có thể tùy tâm công đức.

3. LƯU Ý VỀ NGHI THỨC LẠY

Trong lễ nghi Phật điện, thường có nghi thức lạy Phật. Việc thực hiện có thể chia thành hai hình thức sau:

  • Nếu là Phật tử lễ Phật vào các ngày tuần, rằm hoặc trai giới: nên chuẩn bị y phục chỉnh tề, tụng một biến kinh sám nguyện, kinh Dược Sư, kinh Phổ Môn, khóa kinh Nhật Tụng, hoặc niệm Phật từ 1 đến 3 tràng rồi hồi hướng phát nguyện.

  • Nếu là khách hành hương: có thể lạy Phật 3, 5 hoặc 9 lạy, nếu biết thần chú nhà Phật thì niệm vài biến rồi phát nguyện hồi hướng.
    Cũng có thể lạy Phật tại chính điện 3 lạy, sau đó phát nguyện bằng một bài văn khấn.

4. VĂN KHẤN

a. Văn khấn lễ Phật

Bài 1:
Nam mô A Di Đà Phật (3 lạy)
Nam mô Bản Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Nam mô Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật
Nam mô Đại từ Đại bi cứu khổ cứu nạn Quan Thế Âm Bồ Tát

Hôm nay, ngày… tháng… năm…
Tín chủ:… Ngụ tại…
Nhất tâm thành kính, lễ bạc dâng lên trước Phật điện tại chùa.
Nguyện cầu thập phương chư Phật, chư Đại Bồ Tát, chư vị Hiền Thánh Tăng, Hộ Pháp thiện thần, Thiên Long Bát Bộ phù hộ độ trì, rủ lòng từ bi, chứng minh công đức, cứu khổ cứu nạn, ban lộc phát tài, già trẻ gái trai, bình yên mạnh khỏe.
Tâm thành bạc lễ, gặp được thiện duyên, gia sự chu toàn, ấm êm hạnh phúc. Tốt lành luôn tới, xấu ác qua đi, nhờ lượng từ bi, mong cầu như nguyện.
Cẩn nguyện.

Bài 2:
Nam mô A Di Đà Phật!
Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Tín chủ con là… Ngụ tại…
Cùng toàn thể gia đình, thành tâm trước Đại Hùng Bảo Điện, nơi chùa…, dâng nén tâm hương, dốc lòng kính lạy: Đức Phật Thích Ca, Đức Phật Di Đà, Mười phương chư Phật, Vô Thượng Phật Pháp, Quan Âm Đại Sỹ cùng Thánh Hiền Tăng.

Đệ tử lâu đời lâu kiếp, nghiệp chướng nặng nề, si mê lầm lạc. Ngày nay đối trước Phật đài, thành tâm sám hối, thề tránh điều dữ, nguyện làm việc lành, ngửa trông ơn Phật, Quan Âm Đại Sỹ, chư Thánh Hiền Tăng, Thiên Long Bát Bộ, Hộ Pháp thiện thần từ bi gia hộ.
Khiến cho chúng con và cả gia đình không phiền não, thân không bệnh tật, hằng ngày an vui làm việc theo Phật pháp nhiệm màu, để vận đáo hanh thông, muôn thuở nhuần ơn Phật pháp.
Nguyện cứu độ cho các bậc tôn trưởng, cha mẹ, anh em, thân bằng quyến thuộc cùng cả chúng sinh đều thành Phật đạo.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn nguyện.

b. Văn khấn lễ Đức Ông

Nam mô A Di Đà Phật!
Kính lạy Đức Ông Tu Đạt Tôn Giả, Thập Bát Long Thần, Già Lam Chân Tể.

Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Tín chủ con là:… Ngụ tại…
Cùng cả gia đình, thân tới cửa chùa…,
Trước điện Đức Ông, thành tâm kính lễ, hiến dâng phẩm vật, kim ngân tịnh tài.
Chúng con tâu lên Ngài Tu Đạt Tôn Giả từ cảnh trời cao soi xét.
Chúng con kính tâu lên Ngài Già Lam Chân Tể cai quản nội tự, cùng các Thánh chúng trong cảnh chùa đây.

Thiết nghĩ: chúng con sinh nơi trần tục, nhiều sự lỗi lầm, hôm nay tỏ lòng thành kính, cúi xin Đức Ông thể đức hiếu sinh, rủ lòng tế độ, che chở cho chúng con ba tháng hè, chín tháng đông, tiêu trừ tật bệnh tai ương, vui hưởng lộc tài, may mắn, cầu gì được nấy, nguyện gì cũng thành.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn nguyện.

c. Văn khấn lễ Đức Thánh Hiền

Nam mô A Di Đà Phật!
Con cúi lạy Đức Thánh Hiền, Đại Thánh Khai Giáo A Nan Đà Tôn Giả.

Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Tín chủ con là… Ngụ tại…

Chúng con thành tâm dâng lên lễ bạc, tâm thành hương hoa, lễ vật.
Cầu mong Tam Bảo chứng minh, Đức Thánh Hiền chứng giám, rủ lòng thương xót, phù hộ cho con được mọi sự tốt lành, hạnh phúc an lạc.
Cúi mong Ngài soi xét tâm thành, phù hộ cho gia đình chúng con được sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn nguyện.

d. Văn khấn cầu tài – lộc – bình an ở ban Tam Bảo

Nam mô A Di Đà Phật!
Đệ tử con xin thành tâm kính lạy mười phương chư Phật, chư vị Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng, Hộ Pháp thiện thần, Thiên Long Bát Bộ.

Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Tín chủ con là… Ngụ tại…

Thành tâm dâng lễ bạc cùng sớ trạng lên cửa mười phương thường trụ Tam Bảo. Chúng con xin dốc lòng kính lễ:
– Đức Phật A Di Đà – giáo chủ cõi Cực Lạc phương Tây.
– Đức Phật Thích Ca Mâu Ni – giáo chủ cõi Sa Bà.
– Đức Phật Dược Sư Lưu Ly – giáo chủ cõi phương Đông.
– Đức Quan Thế Âm Bồ Tát – Đại từ Đại bi cứu khổ cứu nạn, linh cảm ứng hiện.

Kính lạy Hộ Pháp thiện thần, chư Thiện Bồ Tát, kính xin chư vị rủ lòng từ bi phù hộ độ trì cho con nguyện được:… (công danh, tài lộc, giải hạn, bình an…).
Nguyện xin chư vị chấp kỳ lễ bạc tâm thành, chứng minh chứng giám cho con được tai qua nạn khỏi, điều lành đem đến, điều dữ đem đi, phát lộc phát tài, gia trung mạnh khỏe, trên dưới thuận hòa, an khang thịnh vượng.
Chúng con người phàm trần tục, lỗi lầm còn nhiều, cúi mong Phật Thánh từ bi đại xá cho con (và gia đình), được tai qua nạn khỏi, mọi sự tốt lành, sở cầu như ý, nguyện tòng tâm.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn nguyện.