Tục nhuộm răng là tục cổ xưa của dân tộc Việt, có từ thời các Vua Hùng với tục ăn trầu. Sứ thần của nước Văn Lang (Giao Chỉ) đã tâu với vua nhà Chu (Trung Quốc) về tục ăn trầu: “Chúng tôi có tục ăn trầu để khử mùi ô uế và nhuộm cho răng đen.”
Khiếu thẩm mỹ của con người thay đổi tùy theo đặc điểm dân tộc và tùy theo thời đại. Đối với các dân tộc ở châu Phi hay Ấn Độ thì da càng đen càng đẹp. Ở nước ta ngày nay, không ai nhuộm răng đen nữa, nhưng ngày xưa thì “bà con trang điểm má hồng, răng đen”. Phan Kế Bính – một nhà trí thức tiến bộ hồi đầu thế kỷ XX, chủ trương cải tạo phong tục – còn có nhận xét: “Đàn ông trắng răng thì chẳng sao, chứ đàn bà nhà tử tế bây giờ mà trắng răng thì coi cũng hơi ngộ một đôi chút. Nhưng lâu dần cũng phải quen mắt, có lẽ quen mắt rồi thì trắng lại đẹp hơn đen nhiều.”
Năm quan mua lấy miệng cười
Mười quan chẳng tiếc, tiếc người răng đen.
Tục nhuộm răng đen đã lỗi thời, nhưng xin giới thiệu cách nhuộm răng cổ truyền của dân tộc ta, để các bạn trẻ được biết (có thể vận dụng trong ngành mỹ nghệ, kẻ vẽ, nhuộm các chế phẩm bằng xương, ngà voi và nhựa):
Trước hết dùng cánh kiến tán nhỏ, vắt nước chanh để kín 7 ngày, chờ tối đi ngủ thì phết thuốc ấy vào hai mảnh lá dừa hoặc lá cau rồi áp vào hai hàm răng. Trong khi nhuộm răng thì kiêng nhai. Nhuộm như thế 5, 7 hôm cho răng đỏ già ra màu cánh gián thì bôi thuốc răng đen.
Thuốc răng đen làm bằng phèn đen trộn với cánh kiến, nhuộm 1, 2 lần là răng đen kịt lại. Sau đó lấy vỏ quả dừa đặt lên con dao mà đốt cho chảy nhựa ra, lấy nhựa ấy phết vào răng cho không phai ra được nữa.
