ĐÌNH KHƯƠNG TRUNG
Di tích thuộc thôn Khương Trung, phường Khương Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Khương Trung là một làng cổ ngoại thành Thăng Long, của vùng đất Tam Khương xưa (Khương Trung, Khương Thượng, Khương Hạ) tổng Khương Đình. Từ thời Lý, đất là một cứ điểm xung yếu phía nam thành Đại La. Qua các thời Trần, Lê, Tây Sơn, hệ thống lũy đất thường xuyên được gia cố ở khu vực này.
Theo truyền thuyết, thời Hùng Vương 18, hai võ tướng là Trần Minh và Trần Quang quê ở Vĩnh Phú, lúc ra đời có ánh hào quang phủ khắp người nên đặt tên là Quang và Minh. Hai ông theo Vua Hùng Dực Vương chống lại Thục Phán. Khi Thục Phán thu phục đất, có mời hai ông ra giúp nước. Tuy không thần phục Thục Phán song thấy nước nhà lâm nguy, hai ông đã ra trận và chiến thắng. Khi chiến thắng trở về đi qua vùng Thanh Đàm, thấy cảnh đẹp thuận lợi cho việc làm ăn, hai ông dừng lại đó dựng nhà, cày ruộng, không ra làm quan cho Thục Phán. Về già hai ông mất, tự nhiên mộ đùn lên thành gò. Tại đây dân làng xây hai ngôi miếu để thờ. Cứ đến ngày 5 tháng 1 (âm lịch), dân làng tổ chức rước hai ông từ miếu về đình. Ngoài việc thờ hai vị trên, đình còn thờ bà Hậu Tham Trịnh Thị Quý (quê ở Nam Đàn, Nghệ An). Bà là vợ ông tham tri nhà Trịnh, bà để tâm làm phúc cho đình và chùa, do đó sau này bà được tôn thờ. Đình còn lưu giữ được hai sắc phong thời Lê (1652) và Quang Trung (1791).
Đình dựng trên nền đất cao, mặt bằng đình hình chữ đinh. Trên mái đắp hình rồng chầu mặt trời, các bờ giải điểm xuyết hoa văn chữ triện, hình rồng. Kết cấu vì nóc của gian giữa kiểu chồng rường, các vì bên kiểu giá chiêng. Các bức cốn nách làm kiểu kẻ. Nhìn chung đình không chạm trổ nhiều, thỉnh thoảng có điểm xuyết đôi nét các mô-típ bàn đèn, sách, lộc bình, ngũ quả, đào, trúc, v.v.
