Tiết Thanh Minh (Từ mồng 5 đến mồng 10 tháng Ba)
Ý nghĩa:
Ông bà ta xưa chọn tiết Thanh Minh là ngày cắt cỏ trên mộ và đắp đất lên mộ (tảo mộ). Vì ngày này thời tiết ấm dần, mưa nhiều hơn, cây cỏ phát triển tốt, có thể trùm lấp, làm mộ bị sụt lở. Do đó, cần phải cắt cỏ, đắp đất để bảo vệ phần mộ.
Nhân dịp đi tảo mộ, con cháu cũng tưởng nhớ tổ tiên, người thân đã khuất và thường kết hợp dạo chơi ngắm cảnh cỏ cây tươi tốt, nên tiết này còn gọi là Đạp Thanh.
Nguyễn Du có câu:
“Thanh minh trong tiết tháng Ba
Lễ là tảo mộ, hội là Đạp Thanh”
Sắm lễ:
Lễ vật trong tiết Thanh Minh gồm có: hương, đèn, trầu cau, tiền vàng, rượu thịt (chân giò, gà luộc hoặc khoanh giò nạc độ vài lạng), hoa quả.
Khi đến nghĩa trang hoặc khu vực có mộ phần của gia đình, gia chủ đặt lễ vào bàn thờ chung, sau đó thắp đèn nhang, vái ba vái vị Linh thần Thổ địa rồi khấn.
1. Văn khấn lễ âm phần Long Mạch, Sơn thần Thổ phủ nơi mộ
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
-
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
-
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
-
Con kính lạy các ngài Thần linh bản xứ cai quản khu vực này.
Hôm nay là ngày:
Tín chủ (chúng) con là:
Ngụ tại:
Nhân tiết Thanh Minh (hoặc tiết Thu, tiết Đông, hoặc ngày lành tháng tốt…), tín chủ con thành tâm sắm lễ: quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị Tôn thần lai lâm chứng giám.
Gia đình chúng con có ngôi mộ của:
Táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp (hoặc tảo mộ, bốc mộ…), vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng Thần linh, Thổ Công, Thổ Phủ, Long Mạch, Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ, và chư vị Tôn thần cai quản khu vực này.
Kính mời các vị chư Thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn, siêu thoát.
Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho toàn gia chúng con mạnh khỏe, an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thái bình.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
2. Văn khấn lễ vong linh ngoài mộ
(Nếu viết ra giấy thì đọc xong hóa cùng tiền vàng.)
Trong khi chờ hết tuần hương Thổ Địa, mọi người trong gia đình viếng thăm các ngôi mộ, thắp nhang và khấn:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
-
Con kính lạy hương linh: (Hiển khảo, Hiển tỷ hoặc Tổ khảo…)
-
Hôm nay là ngày:
-
Nhân tiết:
-
Tín chủ (chúng) con:
-
Ngụ tại:
Chúng con và toàn thể gia đình con cháu, nhờ công ơn vô cực, nền đức cao dày, gây dựng cơ nghiệp của…, chạnh lòng nghĩ đến âm phần nơi hoang vắng. Tín chủ con thành tâm sắm lễ: quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ.
Kính mời chân linh… lai lâm hiến hưởng.
Chúng con xin phép được sửa sang phần mộ: bồi xá, bồi thổ, cho được dày bền, tu sửa minh đường, hậu quỷ cho vững chắc. Nhờ ơn Phật Thánh phù trì, trời che đất chở, Thần linh phù độ, mong được bình an, âm siêu dương thái.
Con cháu chúng con xin vì chân linh… phát nguyện tích đức tu nhân, làm phúc, giúp đỡ cô nhi quả phụ, tế bần cứu nạn, hiếu thuận tông nhân để hướng về Tiên Tổ.
Cúi xin linh thiêng chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì con cháu, soi xét cửa nhà, che tai cứu nạn, ban tài tiếp lộc, mang điều lành đến, điều dữ xua đi, cho gia đạo hưng long, phúc thọ tươi tốt, con cháu hưởng lộc trời, già trẻ nhuần ơn Phật Thánh.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)