Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ Địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là: …
Ngụ tại: …
Hôm nay là ngày … tháng … năm …
Tín chủ thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày ra trước án, kính mời ngài Thần Tài tiền vị.
Cúi xin Thần Tài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con:
- An ninh khang thái
- Vạn sự tốt lành
- Gia đạo hưng long thịnh vượng
- Lộc tài tăng tiến
- Tâm đạo mở mang
- Sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
1) Ý nghĩa
Thổ Công là vị thần trông coi, cai quản trong nhà, định sự họa phúc cho mọi gia đình, thường được gọi là Đệ nhất gia chi chủ.
Nhờ có vị thần này mà ma quỷ không xâm nhập được vào nhà để quấy nhiễu gia đình.
Bàn thờ Thổ Công không chỉ thờ một vị, mà thờ ba vị thần với ba danh hiệu khác nhau. Trong bài vị thường ghi danh hiệu cả ba vị:
- Thổ Công: trông coi việc bếp núc.
- Thổ Địa: trông coi việc nhà.
- Thổ Kỳ: trông nom việc chợ búa cho phụ nữ, hoặc việc sinh sản các vật ở vườn đất.
Bài vị thường viết:
- Bản gia Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân
- Bản gia Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần
- Bản gia Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chính Thần
Mỗi gia đình có một Thổ Công riêng. Hằng năm, các Thổ Công được thay vào ngày 23 tháng Chạp (ngày ông Táo về trời). Vào ngày này, gia đình sửa lễ cúng, đốt bài vị cũ và thay bài vị mới.
2) Mũ Thổ Công
Mũ Thổ Công là một bộ gồm ba chiếc:
- Một mũ đàn bà và hai mũ đàn ông (không có hai cánh chuồn).
- Nếu thờ 3 chiếc là thờ đủ ba vị thần. Nếu thờ 1 chiếc, đó là mũ của Thổ Công.
Mũ làm bằng giấy, thường đi kèm một chiếc áo và một đôi hia. Dưới mũ đặt 100 thoi vàng giấy.
Màu sắc mũ, áo, hia ứng với ngũ hành:
- Hành Kim: màu trắng
- Hành Mộc: màu xanh
- Hành Thủy: màu đen
- Hành Hỏa: màu đỏ
- Hành Thổ: màu vàng
Hằng năm, mũ cũng được hóa vào ngày Tết Táo Quân và thay bằng mũ mới.
3) Cúng Thổ Công
Cúng vào các ngày giỗ, Tết, Sóc, Vọng.
Ngày Sóc (mùng Một), ngày Rằm thường cúng chay, gồm:
- Giấy vàng bạc
- Trầu cau
- Nước
- Hoa quả
Một số gia đình cúng mặn thêm:
- Rượu, xôi, gà, chân giò, v.v.
Khi cúng Gia Tiên, bao giờ cũng cúng Thổ Công trước.
Dù gọi là cúng Thổ Công, nhưng phải khấn đủ các vị Thần linh ghi trong bài vị.
4) Tết Thổ Công
Thổ Công là vị thần ghi chép mọi việc tốt xấu xảy ra trong gia đình.
Lễ cúng Thổ Công quan trọng nhất là ngày 23 tháng Chạp (Tết ông Công).
Sau khi cúng, Thổ Công lên chầu Thượng Đế để báo cáo những điều đã thấy nghe.
Gia đình hóa vàng mã, mũ, áo, hia, rắc tro ra sông và phóng sinh cá chép – loài vật giúp ông Táo cưỡi lên trời (theo dân gian, cá chép sẽ hóa rồng).
5) Văn khấn Thổ Công
Dùng quanh năm, thay đổi ngày tháng cho phù hợp.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân, Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chính Thần.
- Con kính lạy các ngài Thần linh cai quản trong xứ này.
Tín chủ là: …
Ngụ tại: …
Hôm nay là ngày … tháng … năm …
Tín chủ con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, bày ra trước án, đốt nén hương thơm kính mời:
- Ngài Bản gia Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân
- Ngài Bản gia Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần
- Ngài Bản gia Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chính Thần
Cúi xin các ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con:
- Toàn gia an ninh khang thái
- Vạn sự tốt lành
- Gia đạo hưng long thịnh vượng
- Sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
