Thánh Sư (còn gọi là Tiên Sư hoặc Nghệ Sư)
1) Ý nghĩa
Thánh Sư, còn gọi là Tiên Sư hay Nghệ Sư, là ông Tổ của một nghề nào đó – người đầu tiên khai sáng, truyền dạy nghề cho các thế hệ sau.
Mỗi nghề ở làng quê Việt Nam đều có một vị Thánh Sư. Họ tuy chỉ là những con người bình thường nhưng được nhân dân tôn kính, thờ phụng vì đã tạo ra nghề nghiệp và truyền lại cho dân chúng. Những người cùng một nghề, hoặc cùng buôn bán một mặt hàng, thường hợp lại thành phường hội và lập miếu thờ Thánh Sư.
Người Việt rất quý trọng Thánh Sư, nên ngoài việc thờ chung tại miếu của phường hội, nhiều gia đình trong phường cũng lập bàn thờ Thánh Sư tại gia để tưởng nhớ và bày tỏ lòng tri ân với ông Tổ nghề.
2) Cúng Thánh Sư
Vào các ngày Sóc, Vọng, ngày lễ, Tết, khi cúng Gia Tiên, gia chủ cũng đồng thời cúng Thánh Sư với đồ lễ tương tự như cúng Thổ Công.
Tuy nhiên, ngày quan trọng nhất trong năm là ngày Kỵ Nhật của Thánh Sư – tức ngày giỗ Tổ nghề. Vào ngày này, người trong phường hội sẽ tổ chức lễ giỗ chung tại miếu, và các gia đình phường viên cũng làm lễ cúng riêng tại nhà để tưởng nhớ ông Tổ nghề.
Những người hành nghề, mỗi khi gặp khó khăn, trắc trở trong công việc cũng thường làm lễ cúng Thánh Sư để cầu mong được phù hộ độ trì, gặp may mắn.
3) Văn khấn Thánh Sư
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ Địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là: ……………………………………………..
Ngụ tại: …………………………………………………….
Hôm nay là ngày … tháng … năm …
Tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án.
Thành tâm kính mời:
- Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư vị Tôn Thần,
- Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng,
- Ngài Bản Xứ Thổ Địa,
- Ngài Bản Gia Táo Quân,
- Cùng Chư vị Tôn thần,
- Và đặc biệt là Ngài Thánh Sư nghề: ……………………………………………………
Cúi xin Chư vị Tôn Thần, Thánh Sư nghề thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con:
- Toàn gia an lạc,
- Công việc hanh thông,
- Người vượng, lộc tài tăng tiến,
- Tâm đạo mở mang,
- Sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
