Lễ hội đền Hoàng Công Chất được tổ chức trong hai ngày 24 và 25 tháng Hai âm lịch hàng năm, tại thôn Noọng Nhai, xã Noọng Hẹt, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, nhằm tưởng nhớ vị anh hùng áo vải Hoàng Công Chất.
Năm 1754, thủ lĩnh Hoàng Công Chất cùng hai vị tướng người dân tộc thiểu số là Lò Ngải và Lò Khanh phất cờ khởi nghĩa, đánh tan giặc Phẻ và tàn quân Thái Bình thiên quốc do Chậu Phạ Tin Tòng cầm đầu, giải phóng xứ Mường Thanh (Điện Biên) và bảo vệ biên cương Tổ quốc.
Lễ hội gồm hai phần: phần Lễ và phần Hội.
Phần Lễ được bắt đầu bằng tiếng trống âm vang oai hùng, trang nghiêm nổi lên trong không khí tưng bừng của ngày hội. Sau nghi thức chào cờ là một phút mặc niệm, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh bảo vệ Tổ quốc. Chúc văn giỗ tướng quân gồm ba phần: nhạc đệm hùng tráng với dàn trống, cồng chiêng, nhạc cụ dân tộc, tạo hệ thống âm thanh hoành tráng, rộn ràng, trầm hùng và linh thiêng; tiếp đến là nghi lễ rước, dâng lễ vật và màn tái hiện lịch sử dưới hình thức sân khấu hóa.
Chỉ huy đoàn lễ rước là người đứng tuổi, trang phục uy nghiêm, bước đi oai phong, thể hiện tình cảm quý trọng, biết ơn sâu sắc của đồng bào các dân tộc đối với người nông dân áo vải Hoàng Công Chất và hai vị tướng Ngải, Khanh đã có công đánh đuổi giặc ngoại xâm. Đoàn lễ rước gồm đội múa lân, múa rồng và đội rước kiệu. Đoàn tế là lính nghĩa quân mặc trang phục lính trận, tay cầm giáo mác chĩa lên trời. Các lực lượng tham gia lễ rước cũng như quần chúng cổ vũ đều giữ thái độ trang nghiêm, thành kính.
Màn tái hiện lịch sử dưới hình thức sân khấu hóa gồm ba phần: bối cảnh lịch sử, tướng quân lãnh đạo nhân dân đánh giặc và Mường Thanh được giải phóng, với sự tham gia của các diễn viên chuyên nghiệp, làm nổi bật vai trò và tôn vinh người thủ lĩnh miền xuôi cứu dân miền ngược, tinh thần đoàn kết và quyết tâm đánh đuổi giặc ngoại xâm của đồng bào Tây Bắc.
Sau phần Lễ là phần Hội với các hoạt động văn hóa, văn nghệ phong phú, đa dạng; trưng bày triển lãm tranh, ảnh “các di vật của nghĩa quân Hoàng Công Chất”, các trò chơi dân gian như: đua ngựa giết Phẻ, kéo co, bắn nỏ, đẩy gậy, đi cà kheo, tung còn truyền thống, thi nấu ăn nuôi quân… Những thiếu nữ dân tộc Thái duyên dáng, dịu dàng trong trang phục váy đen dài chấm gót, áo cóm với hàng cúc bướm lóng lánh ánh bạc, trên tay cầm chiếc quạt sặc sỡ, nhịp nhàng trong điệu múa uyển chuyển, đằm thắm, lôi cuốn người tham gia bằng màn múa vòng xoè đoàn kết – màn múa đặc trưng của dân tộc Thái trong các lễ hội truyền thống.
