Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu được tổ chức vào ngày rằm tháng Giêng âm lịch tại số 4, đường Nguyễn Du, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Chùa Bà Thiên Hậu (còn gọi là chùa Bà) được kiến trúc theo lối cổ, do người Hoa xây dựng vào khoảng nửa đầu thế kỷ XX, thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu. Theo truyền thuyết được ghi ở tấm bia đá đặt trong chùa, Bà sinh vào thời Tống Kiến Long nguyên niên (năm 960 sau Công nguyên), là con thứ 6 của gia đình họ Lâm ở huyện Bồ Điền, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Khi mới lọt lòng mẹ, Bà đã tỏa ánh hào quang và hương thơm. Lớn lên, Bà thường cưỡi thảm bay lượn trên biển và du ngoạn nhiều nơi. Đến đời Tống Ung Hy tứ niên (năm 987 sau Công nguyên), năm 27 tuổi, Bà từ giã cõi trần và hiển linh. Đời Nguyên, Bà được phong là Thiên Phi, đến đời Thanh, vua Khang Hy gia phong làm Thiên Hậu.

Từ truyền thuyết dân gian, hình tượng Bà đã chuyển hóa thành tín ngưỡng, và Bà được các thế hệ sau hương khói, phụng thờ ở nhiều nơi. So sánh với một số truyền thuyết về Bà ở các chùa khác thì có ít nhiều khác biệt, nhưng tựu trung đều ca ngợi, suy tôn Bà là một người phụ nữ đức hạnh, có lòng hiếu thảo, xả thân cứu người đời và hiển linh sau khi mất, được các triều đại phong kiến Trung Quốc phong tặng.

Vào ngày hội, chùa Bà Thiên Hậu được trang hoàng cờ xí, đèn lồng rực rỡ từ cửa Tam quan vào đến điện thờ. Mười hai chiếc lồng đèn lớn trang trí đẹp mắt, tượng trưng cho 12 tháng trong năm, được treo thành một hàng dài trước sân chùa, khiến quang cảnh ngày hội thêm lộng lẫy. Khi kết thúc hội, những đèn lồng này được đem bán đấu giá để lấy tiền làm việc từ thiện. Lễ cúng vía Bà được tiến hành từ nửa đêm 14 đến sáng 15, khách hành hương đa số là người Việt gốc Hoa từ các nơi về dự.

Ngày 15, lễ rước kiệu Bà được tổ chức theo lối cổ truyền: kiệu Bà được rước đi xung quanh trung tâm thành phố Thủ Dầu Một cùng với đội múa lân, sư tử. Mọi người làm lễ cúng, cầu phúc, cầu lộc cho năm mới tại chùa và trước nhà mình nơi đoàn rước kiệu Bà đi qua.
Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu tại thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, đã trở thành ngày hội lớn của cư dân Hoa, Việt ở Nam Bộ, giúp tăng cường tình đoàn kết, gắn bó giữa hai dân tộc, trở thành một nét văn hóa chung của dân tộc Việt Nam.