Lễ hội Dinh Cô được tổ chức từ ngày 10 đến 12 tháng Hai âm lịch hằng năm tại Dinh Cô ở thị trấn Long Hải, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Dinh Cô là ngôi miếu nhỏ thờ một người con gái bị đuối nước, nằm trên mỏm đồi lộng gió ở bãi tắm Long Hải. Ban đầu là một nấm mộ đất, miếu lợp bằng tre lá, sau được tu sửa, mở rộng dần. Năm 1990, Dinh Cô được trùng tu, có kiến trúc như hiện nay.
Những câu chuyện được dân làng dệt thành nhiều huyền thoại thi vị, chủ yếu là chuyện Cô linh ứng giúp người dân vượt khó khăn, giúp đỡ, phù hộ, che chở cho họ trong những lần đi biển hay trong cuộc sống. Niềm tin và sự tôn kính dành cho Cô đã trở thành tín ngưỡng của người dân Long Hải, trong đó ẩn chứa khát vọng và niềm tin về cuộc sống thanh bình, thịnh vượng.
Hằng năm, Dinh Cô có nhiều ngày cúng lễ: Tết Nguyên đán, Tam nguyên, Đoan ngọ, nhưng lớn nhất, có ảnh hưởng sâu sắc và rộng rãi nhất là Lễ nghinh Cô hay ngày vía, ngày giỗ Cô.
Vào ngày vía Cô, khách thập phương từ khắp nơi lại tề tựu về Dinh Cô dự đại lễ. Ngư dân địa phương gọi là ngày “Lệ” (hay “Lệ Cô”). Trước đó nhiều ngày, người ta đã tính toán sao cho chuyến đi biển phải về kịp đúng ngày diễn ra lễ hội. Tất cả mọi công việc đều được gác lại để chuẩn bị cho ngày cúng Cô.
Nghi lễ viếng Cô bắt đầu từ rạng sáng mùng 10. Mỗi người thường cầm trong tay một nhành huệ trắng tượng trưng cho sự thanh khiết, vượt 187 bậc đá để dâng hương xin lộc nơi chính điện. Đêm mùng 10 và 11 là đêm hội hoa đăng, ánh đèn sáng rực hòa cùng ánh trăng. Hàng vạn ghe thuyền quay mũi về Dinh chầu Cô, tiếng chiêng, tiếng trống rộn ràng thâu đêm.
Lễ chính – Lễ nghinh Cô được tổ chức vào rạng sáng 12. Từ chính điện, đoàn người chỉnh tề cờ quạt ra bãi, lên thuyền, ra khơi làm lễ nghinh Cô. Vị Chánh bái dẫn đầu, đoàn học trò lễ tiếp bước, có cờ xí, lọng che, hoa đăng rực rỡ. Một chiếc ghe to đặt bày hương án được xem là ghe dành để nghinh Cô, được hộ tống bởi vài chục chiếc ghe khác. Đoàn ghe nối nhau ra khơi trong tiếng chiêng trống vang trời. Đến Mũi Nhỏ, nơi có ngôi mộ Cô, đoàn người xuống ghe lên viếng mộ, nghênh đón Cô về Dinh. Các bước lễ cầu an, lễ tế, lễ nghinh Cô, rước kiệu,… đều tiến hành tương tự nghi thức nghinh Ông. Một nghi thức khác ít thấy trong các lễ hội khác là lễ phóng sinh trong lễ hội nghinh Cô.
Đặc biệt, trong Lễ nghinh Cô còn duy trì được hình thức diễn xướng hát bả trạo. Ngoài ra, trong những ngày diễn ra lễ hội còn có các hoạt động khác như: diễn tuồng, múa lân sư rồng, thi bắt cá, bắt lươn, các môn thi đua thuyền, đua thúng,…
